2025 III Sztuka Ogrodowa

zatrzymaj się!

zwolnij i pomyśl: chcesz wieść dobre, szczęśliwe, harmonijne życie czy smutne, zbuntowane i nieporadne?

Oh… co to w ogóle za pytanie?
Na pewno chcesz być bliżej Pełni.

Każdy chce. Choć i każdemu zdarza się czasem wybierać niefortunne metody samozadowalania, albo bardzo się pogubić na swojej drodze. Ale ostatecznie wszyscy jesteśmy dziećmi życia i służymy mu, jego podtrzymaniu i przedłużeniu.

Tak jest zapisane w twoim DNA a nawet jeszcze głębiej. W twoim naturalnym, osobistym, biologicznym systemie wewnętrznym. I mimo, że zdarza ci się od niego odwracać plecami i robić mu na przekór, to tak naprawdę nie możesz z nim wygrać. Możesz tylko wygrać swoje życie – postępując zgodnie z jego niezmiennymi zasadami.

Możesz być kreatywnym projektantem, ale jeśli jako ogrodnik zignorujesz konieczność podlewania świeżo posadzonych roślin, to ci się przyjmie tylko jakiś niewielki procent i poniesiesz straty.

Źdźbło wyczyńca łąkowego (Alopecurus pratensis) może wyrastać na łące i zostać zgniecione lub odgryzione przez stado saren. Albo jego korzeń wypuści nowe źdźbła, albo zginie w gruncie – odcięty od światła, zarośnięty przez okoliczną florę a następnie przetrawiony przez destruentów.

Zwykliśmy myśleć, że roślina nie może decydować o sobie. A jednak możesz zaobserwować po drzewach rosnących w monokulturowych grupach, że jedne np. budzą się wiosną wcześniej a inne później, mimo identycznych warunków. To oznacza, że mają jakąś odmienną tożsamość i behawiory. Poszczególne jednostki decydują różnie, czy już jest dość ciepło i warto wypuścić liście, czy lepiej jeszcze ostrożnie poczekać.

Załóż więc roboczo, że wyczyniec też decyduje. Może tak przykład: zamiast od razu produkować nowe źdźbła, poprokrastynuje sobie parę dni i poprzeżywa sarnią zagładę, która go spotkała, a kiedy nasyci się już trawiastą rozpaczą, poczuciem żalu i niesprawiedliwości… znów puści zieleninę w stronę światła. I wyobraź sobie, że w trakcie tego procesu znów przychodzą sarny i zjadają wszystkich jego kolegów do gołej ziemi. A jego akurat nie, bo nic apetycznego nie wystawało. Uchował się, bo odczekał, a jak sarny poszły – dopiero wtedy poszybował. I wygrał – swoje życie.

David Haskell w “Ukrytym życiu lasu” pięknie opowiada na przykładzie ksylemu w drewnie klonów i orzeszników, jak pozornie niezmienne warunki zewnętrzne można zinterpretować na swój własny sposób. Z tym, że te drzewa uczyniły tak gatunkowo, a ty możesz zrobić to indywidualnie.

Możesz na przykład wymodelować swoją postawę wobec pracy i rzeczywistości jako antykruchą. To znaczy na przykład – pozytywnie nastawioną do przeciwności i szlifującą charakter szczególnie mocno w największych kryzysach. Możesz wzmacniać się słabościami. Czy to nie interesująca koncepcja do przemyślenia w jesienne wieczory?

Bez ciężkiej pracy nie osiągniesz sukcesu, ale nikt nie powinien pracować nieustannie. Dla twojej generalnej skuteczności niezbędne są przerwy i zdystansowanie. Konsekwencja jest potrzebna, ale w ujęciu wieloletnim a nie codziennym. W ujęciu codziennym potrzebujesz głównie różnorodności doświadczeń, która wywiera wspaniały wpływ na połączenia nerwowe w twoim mózgu. Nie możesz sezonami i latami, każdego dnia robić tego samego i tkwić w monotematyczności. 

Warto być dynamicznym i zmieniać zaangażowania swojej uwagi, warto być elastycznym, bo w rutynie i na bezczynnej emeryturze szybciej się umiera. Warto czasem odpuścić dyscyplinę, pilność i obowiązkowość na rzecz szerszego spektrum doznań. Bo ważniejsze od bycia dla siebie ultra rygorystycznym w chwilach słabości, jest bycie długoterminowo konsekwentnym.

Mistrzowskie efekty przyjdą do ciebie, jeśli będziesz zajmować się swoją pracą i specjalizacją przez dziesiątki lat. Po takim czasie (lub w trakcie takiego czasu) naprawdę nie będzie miało znaczenia, czy tą albo inną jesienią odpuścisz sobie parę dni lub tygodni wysiłku. W takim ujęciu czasowym to niczemu nie szkodzi, a łagodność wobec siebie może uratować ci zdrowie psychiczne i fizyczne. A może nawet życie – jak naszemu przedstawicielowi wiechlinowatych.

Pewne kwestie zarówno wyczyniec jak i my mamy zapisane w wewnętrznym systemie i musimy je realizować (jak wzrost i dojrzewanie) a inne pozostają kwestią otwartą. Jedne decyzje są podejmowane za ciebie przez otoczenie lub uwarunkowania genetyczne, a na niektóre masz jakiś wpływ.

Czy masz większy wpływ na swoje indywidualne losy niż nasz trawiasty bohater? Potrafi on wyczyniać na wilgotnych i słonecznych stanowiskach niezłe cuda. Może nawet potrafi wpaść w depresję i zaprzepaścić swoje życiowe szanse.

A czy potrafi też jako jednostka wnieść nieprzeciętny i rewolucyjny wkład w kulturę i cywilizację stworzoną przez swój gatunek?
Może – jeśli będzie autorem jakiejś doskonałej przystosowawczo mutacji.

A może się przeprowadzić?
We współpracy z ogrodnikiem z łopatką albo na szablach dzika – czemu nie?

A czy może się wahać?
To ciekawe.

Chcę ci powiedzieć, że potrzebujesz balansować na wielu linach i pomiędzy wieloma skrajnościami, aby ostatecznie wieść dobre i zharmonizowane życie. Otoczenie jest często przeciwko tobie. Pora roku bywa przytłaczająca. I chociaż nie wolno ci się zatrzymać (bo to oznaczałoby śmierć), to warto teraz akurat trochę zwolnić.

Warto odpuścić trochę rozpędzonej od ostatniej wiosny gonitwy i przyjrzeć się, jak matryca dobrego życia realizuje się w twojej codzienności. Przez ostatnie dwie pory roku przeżyłeś wiele wrażeń i zebrałeś masę wspomnień, cennych informacji i doświadczeń. Załadowałeś nimi masę skrzynek, pudełek, wiaderek i doniczek, które pełne po brzegi walają się obecnie po twoich wewnętrznych korytarzach, półkach i stołach. Teraz kiedy mija lato, rozpędzony pociąg zwalnia samoistnie i pojawia się dobra atmosfera na ich rozpakowywanie, oglądanie, analizę i wyciąganie wniosków.

Spocznij i zrób taką prostą checklistę:

• czy się wysypiasz, dobrze odżywiasz i nawadniasz oraz odpowiednio dbasz o higienę?
• czy właściwie wykonujesz swoje obowiązki i służysz z pożytkiem swojej społeczności?
• czy lubisz klientów, których przyjmujesz?
• czy pobierasz godne wynagrodzenie za swoją pracę?
• czy spędzasz dość czasu na przyrodzie i powietrzu?
• czy pielęgnujesz w sobie poczucie wdzięczności?

Każdy z tych punktów wpływa na twoje życie fundamentalnie. Każdy z nich możesz też świadomie wymodelować zgodnie ze swoją intencją. Skorygować, jeśli nie funkcjonuje tak, jak sobie życzysz, jeśli ci nie służy, ale szkodzi. Wyczyniec chyba tak nie potrafi.

A czy w ogóle czerpiesz radość ze swojego życia?

Jesień jest takim okresem, kiedy szczególnie możesz to zweryfikować – a już na pewno w listopadzie. Jeśli wtedy odpowiesz na to zdanie twierdząco, to przybijam ci piątkę. Udało ci się z uśmiechem przystosować do zimna i wilgoci, braku światła i powszechnej zgryzoty.

A czy pozytywne podejście do życia jest lepsze niż powszechny negatywizm? Może tylko inne? Może odczuwalna radość z życia nie jest wcale konieczna dla przetrwania ani nawet dla osiągnięcia biologicznego dobrostanu? Może możesz być wszechstronnie zaspokojonym i poukładanym malkontentem albo twardzielem – rzadko się uśmiechać, a jednak osiągnąć wewnętrzną harmonię? Nie chcesz się uśmiechać – nie uśmiechaj się. Ale dbaj o siebie.

Czy wykorzystujesz pełnię swojego potencjału?
Czy jesteś najlepszym źdźbłem na jakie cię stać?

Pytania tego typu słyszy się dziś powszechnie w wysoko rozwojowych środowiskach. Nakładają na ciebie poważny rygor i ostre wymagania, brzmią jak wyjęte z jakiegoś kapitalistycznego manifestu. Wiosną wydają się bardziej inspirujące, ale jesienią już niekoniecznie.

I dobrze, bo taki właśnie jest rytm pór roku i wszystkie istoty żywe (łącznie z tobą) są na niego wrażliwe, nawet jeśli niektóre hiper wydajne jednostki otwarcie deklarują coś przeciwnego. Warto pokierować swoimi zachowaniami zgodnie z tym rytmem sezonów, wiosną przyspieszyć, na jesień zwolnić.

Teraz trochę się właśnie poociągaj, pośpij chwilę dłużej i nie traktuj się zbyt rygorystycznie. Ale nie włączaj Netflixa, Instagrama ani innego zatrudniacza (i pochłaniacza) twojej uwagi. Spędzaj dni w ciszy i offline. Zorientuj się w sytuacji zadając sobie te ważne pytania i pomyśl o tym wszystkim. Może spod kocyka i z kubkiem ciepłego naparu w dłoni, patrząc na zmieniający się jesienny obraz życia za oknem?

Pomyśl sobie o sobie – życzliwie, a o świecie – z ufnością.

Bo chociaż potencjalnie balansujesz między skrajnościami, to zwykle nie stykasz się z nimi przez cały czas. Zwykle nawet – bardzo rzadko. Możesz spokojnie przygotować się na to, co trudne, a w międzyczasie oddawać się z przyjemnością treści życia: codziennym czynnościom, cyklom zadań, odpowiedzialności i regeneracji. Możesz zbilansować wszystko tak, jak uważasz za słuszne, jak ci najlepiej pasuje i to będzie działać doskonale – pod warunkiem, że niczego nie pominiesz.

Tak samo, jak z pewnością wykonasz bardzo dobrą, dobrze dopasowaną koncepcję zagospodarowania działki dla klientów, których wcześniej głęboko wysłuchasz. Jeśli potraktujesz ich z uwagą, podejdziesz z szacunkiem do wszystkich ich potrzeb i zachcianek, z pewnością ułożysz wspaniałą wizję na zachwycający ogród marzeń. Tak masz potraktować teraz siebie, za kluczową instrukcję mając prawa natury, które są zapisane w twoim ciele i umyśle.

Jesień to czas wsłuchiwania się w swoje głosy wewnętrzne i wyłapywania, gdzie warto przyłożyć więcej troski.

Pamiętaj też, że choć jesteś tylko jednym, to nie jesteś jedynym źdźbłem na łące. Nie musisz walczyć o życie na pustyni, pośród zabójczego klimatu i w ekstremalnych warunkach, samotnie przeciw wszystkiemu. Możesz korzystać ze wsparcia bliskich, sąsiadujących osobników – rodziny, ale i zupełnie obcych. Masz też taką przewagę nad wyczyńcem, że możesz jako egzemplarz gatunku swobodnie powędrować w różne środowiska, zbudować tam dobre relacje z nowymi ludźmi i innymi istotami a w efekcie zyskać przyjaciół, którzy pomogą ci w chwilach słabości.

Zapraszamy cię także gorąco do wolontariatu w OOP. Odstaw bezproduktywne czynności i zajmij się pracą pro bono. Rozwijaj swoje najlepsze strony w sprzyjającym otoczeniu. Wśród ludzi, którzy już są tam, gdzie tobie dopiero się marzy.